Được biết đến với vai trò bảo vệ đặc biệt, chó chăn cừu từng đóng vai trò then chốt trong việc giữ gìn đàn gia súc cho nông dân. Ngày nay, chúng dần trở thành những thú cưng được yêu thích nhờ vào vẻ ngoài mạnh mẽ cùng nhiều đức tính nổi trội. Dưới đây, cùng Nhà Chó Mèo khám phá 4 giống chó chăn cừu thông minh được yêu mến nhất, đồng thời tìm hiểu sức hút của chúng qua nguồn gốc, đặc điểm, cách chăm sóc và huấn luyện.
Khám phá về chó chăn cừu
Chúng tôi sẽ bật mí những điều thú vị về nguồn gốc và đặc trưng ngoại hình, tính cách của chó chăn cừu cho bạn sau đây:
Nguồn gốc của chó chăn cừu
Chó chăn cừu không phải là tên của một giống cố định, mà là danh từ chỉ các giống chó được lai tạo để giúp nông dân quản lý và bảo vệ đàn gia súc, chủ yếu là cừu. Với nguồn gốc từ Tây Á, tổ tiên của chúng dần phổ biến ở châu Âu và được nhân rộng trên toàn cầu.
Quá trình phát triển của chó chăn cừu gắn liền với nghề chăn thả gia súc, bắt đầu từ thiên niên kỷ thứ 8 – 7 TCN ở Tây Á. Trước khi ngựa và lừa được thuần hóa, người chăn nuôi phải dựa vào chó để quản lý đàn gia súc trên những đồng cỏ rộng lớn, bảo vệ chúng khỏi những loài thú săn mồi hoang dã. Chó chăn cừu trở thành trợ thủ đắc lực cho công việc bấy giờ.
Hiện nay, nhiều giống chó chăn cừu vẫn hoạt động trong nông trại hoặc vùng chăn nuôi, và nhiều trong số chúng cũng trở thành thú cưng thân thiết trong các gia đình trên toàn thế giới.
Đặc trưng ngoại hình của chó chăn cừu
Dù không phải là một giống duy nhất mà là tập hợp nhiều loài, chó chăn cừu có những đặc điểm chung về ngoại hình và tính cách phù hợp cho mục đích chăn nuôi gia súc. Một vài đặc điểm nổi bật bao gồm:
- Cơ thể mạnh mẽ, sức bền tốt: Các giống chó chăn cừu thường có kích thước từ trung bình đến lớn, cơ thể khỏe khoắn, linh hoạt. Chúng luôn dồi dào năng lượng và có thể hoạt động liên tục mà không mệt mỏi.
- Chân mạnh mẽ, bàn chân dày: Do yêu cầu công việc, chó chăn cừu cần chạy thường xuyên để giám sát đàn gia súc. Vì vậy, chân của chúng rất chắc chắn và mạnh mẽ. Chó chăn cừu thường rất khỏe, với phần đệm bàn chân dày và móng vuốt cứng cáp, giúp chúng di chuyển dễ dàng và giảm nguy cơ chấn thương.
- Bộ lông dày: Một điểm đặc trưng của chó chăn cừu là bộ lông kép dày, bảo vệ chúng khỏi các điều kiện thời tiết khắc nghiệt, đặc biệt trong môi trường lạnh giá hoặc gió rét.
- Giác quan nhạy bén: Những giống chó này sở hữu các giác quan rất phát triển, bao gồm thị giác, thính giác và khứu giác. Điều này giúp chúng luôn cảnh giác và phản ứng nhanh trong mọi tình huống.
Đặc điểm tính cách của chó chăn cừu
Xét về tính cách, các giống chó chăn cừu thường thông minh, dễ đào tạo, trung thành với chủ và có bản năng cảnh giác mạnh mẽ. Chúng năng động và chăm chỉ, yêu thích các hoạt động thể chất, sẵn sàng hoàn thành nhiệm vụ được giao. Ngoài ra, nếu được huấn luyện đúng cách từ nhỏ, chó chăn cừu cũng trở thành người bạn đáng yêu, ngoan ngoãn và gần gũi.
Tại sao nên chọn nuôi chó chăn cừu?
Không khó hiểu khi chó chăn cừu được ưa chuộng làm thú cưng ngày nay. Chúng có nhiều ưu điểm để trở thành người bạn đồng hành tuyệt vời của mọi gia đình, chẳng hạn như:
- Thông minh và dễ đào tạo: Chó chăn cừu rất nhạy bén, học hỏi nhanh và có thể thực hiện theo mệnh lệnh của chủ.
- Trung thành và cảnh giác cao: Đây là giống chó trung thành, nhạy bén và cảnh giác, phù hợp để nuôi làm chó bảo vệ gia đình và tài sản.
- Năng động và tràn đầy năng lượng: Chó chăn cừu tham gia nhiệt tình vào các hoạt động vận động, vui chơi, mang lại niềm vui cho gia đình và rất thân thiện.
Tuy nhiên, nuôi chó chăn cừu có thể không phù hợp với những người gặp các vấn đề sau:
- Những người quá bận rộn: Chó chăn cừu cần vận động nhiều và không gian rộng rãi để chơi đùa. Người ít thời gian có thể gặp khó khăn khi nuôi chó này.
- Sống trong môi trường ồn ào, chật chội: Với giác quan nhạy bén và kích thước lớn, chó chăn cừu cần không gian rộng. Điều kiện sống chật hẹp có thể gây ra các hành vi không mong muốn như phá phách.
- Người thiếu kinh nghiệm nuôi chó: Một số giống chó chăn cừu có tính cách mạnh mẽ, đòi hỏi người nuôi cần có kinh nghiệm để dạy bảo và kiểm soát hành vi.
Top 4 giống chó chăn cừu thông minh được yêu thích
Có nhiều giống chó chăn cừu được nuôi trên thế giới, nhưng nổi bật nhất là 4 giống: Border Collie, Australian Shepherd, German Shepherd và Old English Sheepdog, được yêu thích nhờ trí thông minh và sự nhanh nhạy của chúng.
Chó Border Collie
Đứng đầu danh sách những giống chó thông minh nhất là Border Collie, có nguồn gốc từ biên giới Anh và Scotland. Chúng có cơ thể khỏe khoắn, cân đối, với chiều cao từ 46 – 56cm và cân nặng từ 12 – 20kg.
Bộ tứ chi mạnh mẽ giúp Border Collie di chuyển linh hoạt. Lông dài, dày và mượt giúp giữ ấm, thường có màu đen – trắng hoặc trắng – nâu. Đôi mắt sắc bén của chúng thường được ví như có khả năng “thôi miên” đối phương.
như các lệnh phức tạp và chỉ tuân theo chủ nhân. Nổi bật với sự năng động và dễ huấn luyện, Border Collie không chỉ là những chú chó chăn cừu xuất sắc mà còn thường xuyên đứng đầu trong các cuộc thi chuyên nghiệp và nhiệm vụ đặc biệt.
Chó Australian Shepherd
Mặc dù xuất xứ từ các bình nguyên Mỹ, nhưng Australian Shepherd, còn gọi là chó Aussie, rất được ưa chuộng tại Úc. Chúng có vóc dáng cân đối, mạnh mẽ với chiều cao từ 46 – 58 cm và cân nặng dao động trong khoảng 18 – 29 kg. Đặc điểm nổi bật là bốn chân dài, thẳng và chân hơi cong giúp chúng di chuyển nhanh nhẹn. Bộ lông dài với nhiều màu sắc như nâu, xám và trắng cùng chiếc đuôi ngắn bẩm sinh, mang đến cho giống chó này sự hấp dẫn đặc biệt.
Giống chó chăn cừu Úc rất hiếu động, thông minh và đặc biệt thích vận động để giải phóng năng lượng. Ngoài vai trò là những chú chó chăn cừu tuyệt vời, chúng còn được nuôi như thú cưng, phù hợp với các gia đình ưa hoạt động thể chất và dã ngoại.
Chó German Shepherd
Chó German Shepherd, thường được gọi là chó Becgie, có nguồn gốc từ Đức. Chúng có thân hình mạnh mẽ, chiều cao từ 55 – 65 cm và cân nặng từ 22 – 40 kg. Với cơ bắp vững chắc, Becgie nổi bật với tốc độ và sức chịu đựng vô song. Các giác quan như thị giác, thính giác và khứu giác của chúng cũng cực kỳ nhạy bén, giúp phát hiện nguy hiểm hoặc các tình huống bất thường.
Là một trong những giống chó xuất sắc nhất cùng với Border Collie, German Shepherd rất thông minh, trung thành và luôn sẵn sàng bảo vệ gia chủ. Bên cạnh nhiệm vụ chăn cừu, chúng còn được huấn luyện để trở thành chó nghiệp vụ, thực hiện các nhiệm vụ bảo vệ, cứu hộ và hỗ trợ an ninh quốc phòng.
Chó Old English Sheepdog
Old English Sheepdog, hay còn gọi là giống chó chăn cừu Anh cổ, từng phổ biến tại miền tây nước Anh và rất thịnh hành ở vùng nông thôn vào thế kỷ 19. Với kích thước lớn, chiều cao từ 50 – 60 cm và cân nặng trung bình từ 27 – 29 kg, một số con có thể nặng tới 45 kg. Điểm đặc biệt là bộ lông xù vừa dài vừa mềm mại, che phủ khuôn mặt. Dù trông hiền lành, nhưng chúng lại là những “nhân viên bảo vệ” xuất sắc nhờ bản năng chăn dắt và tiếng sủa vang.
Old English Sheepdog rất hiền hòa, thân thiện và phù hợp cho các hộ gia đình, kể cả những nhà có trẻ nhỏ. Dù không quá năng động, giống chó này vẫn rất thích chạy nhảy và đặc biệt nghe lời chủ nhân.
Cách chăm sóc và huấn luyện chó chăn cừu
Với bản năng làm việc chăm chỉ và thông minh, việc chăm sóc và huấn luyện chó chăn cừu sẽ rất thuận lợi nếu bạn nắm rõ những quy tắc quan trọng sau:
Chăm sóc chó chăn cừu
Về mặt dinh dưỡng, hãy cung cấp chế độ ăn giàu protein, axit béo có lợi và chất xơ, cùng các vitamin và khoáng chất cần thiết để duy trì sức khỏe, phát triển cơ bắp và cung cấp năng lượng vì chúng yêu thích vận động. Bạn cũng nên chia nhỏ bữa ăn thành 2 – 3 lần mỗi ngày để tránh việc ăn quá nhiều một lần gây khó tiêu.
Các giống chó chăn cừu như Border Collie hay Old English Sheepdog với bộ lông dày cần được chăm sóc định kỳ để hạn chế tình trạng rụng lông, bết dính. Tần suất tắm khoảng 1 – 2 lần/tháng hoặc khi chúng đã quá bẩn sẽ giúp giữ vệ sinh cho chó nuôi trong nhà. Giữ cho lông luôn sạch sẽ giúp ngăn ngừa các bệnh ngoài da hiệu quả.
Huấn luyện chó chăn cừu
Các giống chó chăn cừu nổi tiếng với sự thông minh, luôn nằm trong danh sách những giống chó lanh lợi nhất thế giới. Chúng học hỏi và tiếp thu các lệnh cơ bản rất nhanh nhạy. Ban đầu, bạn có thể dạy chó những lệnh đơn giản như ngồi, đứng, nằm… Sau đó, tiến tới các lệnh phức tạp hơn như tìm đồ vật hay canh gác, bảo vệ.
Mặc dù cực kỳ thông minh, chó chăn cừu thường có tính cách hiếu động và đôi khi có thể trở nên hung hăng, dẫn đến những hành vi tiêu cực ảnh hưởng đến chủ nuôi và gia đình. Nếu không được hướng dẫn đúng cách từ nhỏ, chúng có thể không nghe lời chủ. Để tránh điều này, bạn nên bắt đầu huấn luyện sớm, giúp chúng phát triển và duy trì thói quen tốt. Quá trình huấn luyện cần kết hợp giữa sự nhẹ nhàng và nghiêm khắc để đạt hiệu quả tối ưu.
Một số vấn đề sức khoẻ thường gặp ở chó chăn cừu
Mặc dù chó chăn cừu rất khỏe mạnh và bền bỉ, chúng vẫn có thể gặp một số vấn đề sức khỏe phổ biến như:
- Vấn đề về xương khớp: Những giống lớn như German Shepherd dễ gặp tình trạng loạn sản xương hông. Đây là sự phát triển bất thường của khớp hông, gây đau đớn, khiến việc di chuyển khó khăn và có thể dẫn đến thoái hóa khớp nếu không điều trị kịp thời.
- Vấn đề tiêu hóa: Các giống như Border Collie hay Australian Shepherd có hệ tiêu hóa nhạy cảm. Chúng dễ bị tiêu chảy, đầy hơi hoặc nôn mửa khi ăn thức ăn không thích hợp hoặc chế độ dinh dưỡng không cân bằng.
- Vấn đề về da: Với bộ lông dày và thích hoạt động ngoài trời, chó chăn cừu dễ bị các bệnh ngoài da như viêm da, nấm hoặc nhiễm trùng nếu không được tắm gội và vệ sinh đều đặn. Lông không được chăm sóc thường xuyên có thể bị rối và mang bụi bẩn, vi khuẩn gây bệnh.
Chó chăn cừu là người bạn đồng hành lý tưởng cho những ai yêu thích một giống chó thông minh, bền bỉ và dũng cảm. Hy vọng thông qua bài viết trên của Nhà Chó Mèo, bạn đọc đã có thêm thông tin thú vị về nguồn gốc, đặc điểm của các giống chó chăn cừu được ưa chuộng nhất hiện nay, cũng như cách nuôi dưỡng và chăm sóc sức khoẻ cho chúng.
