Trong khi nhiều người trẻ bị cuốn hút bởi các giống chó ngoại nhập nhờ diện mạo đáng yêu và bản tính thân thiện, vẫn có một số người dành tình cảm đặc biệt cho các giống chó bản địa trong “Tứ đại quốc khuyển” của Việt Nam. Vậy những giống chó này gồm những loại nào? Nguồn gốc của chúng ra sao và chúng có đặc điểm gì nổi bật? Có phù hợp để nuôi trong gia đình hay không? Hãy cùng NHACHOMEO khám phá những giống chó bản địa nổi tiếng của Việt Nam qua bài viết dưới đây!
Tứ đại quốc khuyển của Việt Nam gồm những giống gì?
Nhà Chó Mèo sẽ “bật mí” những thông tin thú vị về nguồn gốc và những đặc điểm nổi bật về ngoại hình và tính cách của Tứ đại quốc khuyển Việt Nam ngay sau đây:
Chó Bắc Hà
Chó Bắc Hà có xuất xứ từ Bắc Hà, vùng núi cao khắc nghiệt ở tỉnh Lào Cai. Xung quanh nguồn gốc của chúng có nhiều giả thuyết khác nhau, từ việc chúng là hậu duệ của chó sói rừng đến tổ tiên của chúng có liên hệ với chó Chow Chow của Trung Quốc. Trước kia, người dân bản địa nuôi chó Bắc Hà để hỗ trợ săn bắn, bảo vệ gia đình và trông coi đàn gia súc khỏi thú dữ tấn công.
Chó Bắc Hà có ngoại hình ấn tượng với bộ lông xù dày, bờm cổ lớn giống sư tử, thích ứng tốt với khí hậu lạnh giá miền biên giới. Chúng có thân hình cao lớn, săn chắc và vô cùng nhanh nhẹn. Đặc biệt, chó Bắc Hà rất trung thành, thông minh và nhạy bén trong việc phát giác nguy hiểm. Chúng phù hợp với những người yêu thích giống chó khỏe khoắn, cảnh giác và năng động, có kinh nghiệm nuôi chó và cung cấp không gian sống rộng rãi.
Chó H’Mông đuôi cộc
Chó H’Mông đuôi cộc, hay gọi tắt là chó Mông cộc, là giống chó bản địa của người H’Mông, xuất hiện phổ biến ở các tỉnh miền núi phía Bắc như Hà Giang, Lào Cai, Lai Châu,… Đặc điểm dễ nhận diện của giống chó này là chiếc đuôi cụt bẩm sinh, được cho là thừa hưởng từ giống chó cụt đuôi do người Miêu di cư mang theo khi bị nhà Thanh đàn áp.
Chó Mông cộc có cơ thể to khỏe, cơ bắp chắc chắn, bộ lông ngắn sát da giúp chúng chịu lạnh tốt và thích nghi với môi trường khắc nghiệt miền núi phía Bắc. Chúng trung thành với chủ nhân, dũng mãnh và luôn cảnh giác. Chó Mông cộc rất thông minh, có khả năng ghi nhớ tốt những cung đường phức tạp để dẫn đường cho con người. Chính vì thế, giống chó này thường được nuôi để canh giữ nhà cửa, bảo vệ gia súc, và đồng hành cùng người dân bản địa trong các chuyến đi vào rừng, lên núi.
Chó Lài (Chó Dingo Đông Dương)
Chó Lài (hay còn gọi là chó Lài sông Mã hoặc chó Dingo Đông Dương) là giống chó lâu đời, chủ yếu sinh sống ở Bắc Trung Bộ, đặc biệt là tại Thanh Hoá, Nghệ An và Hà Tĩnh. Truyền thuyết kể rằng trong cuộc khởi nghĩa Lam Sơn, danh tướng Nguyễn Xí đã huấn luyện một đội khuyển binh với hơn 100 con chó Lài, góp phần đáng kể vào chiến thắng của Lê Lợi trước quân Minh.
Chó Lài có ngoại hình thanh tú với tứ chi dài, giúp chúng di chuyển nhanh nhẹn và linh hoạt trên địa hình đồi núi hay sông suối. Khuôn mặt của chúng khá giống loài sói hoang dã với tai vểnh, mõm dài và đôi mắt hình quả hạnh sáng suốt. Lông của chúng thường có màu vàng cam, điểm xuyết bởi các đốm trắng trên mặt, cổ, ngực và chóp đuôi.
Chó Lài thông minh, mạnh mẽ và khá độc lập. Chúng rất trung thành nếu được huấn luyện bài bản từ nhỏ, phù hợp với những chủ nhân giàu kinh nghiệm trong việc thuần hóa và nuôi dạy chó.
Chó Phú Quốc
Chó Phú Quốc, một trong Tứ đại quốc khuyển, có nguồn gốc từ đảo ngọc Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang. Đặc điểm nổi bật nhất của giống chó này là dải lông xoáy dọc sống lưng, cùng với bộ lông ngắn vằn vện và bàn chân có màng, giúp chúng bơi lội giỏi.
Vóc dáng của chó Phú Quốc thanh thoát, với cơ bắp săn chắc và chân dài, cho phép chúng chạy nhảy khám phá thoải mái. Đây là giống chó cực kỳ trung thành, thông minh, nhạy bén và có khả năng săn mồi cao. Chúng phù hợp với những gia đình năng động, thích thú cưng tham gia các hoạt động thể thao, vui chơi ngoài trời và thích ứng tốt với nhiều môi trường sống.
Có nên nuôi chó thuộc Tứ đại quốc khuyển hay không?
Tứ đại quốc khuyển của Việt Nam sở hữu nhiều phẩm chất đáng quý như trung thành, thông minh, mạnh mẽ và khả năng bảo vệ tốt.
- Sức khỏe vượt trội, thích nghi tốt: Là giống chó bản địa có lịch sử hàng trăm năm, các giống thuộc Tứ đại quốc khuyển dễ dàng thích nghi với môi trường sống tại Việt Nam. Vì vậy, chúng rất khỏe mạnh, ít bị bệnh vặt và ít mắc các bệnh di truyền như nhiều giống chó ngoại lai khác.
- Khả năng tiếp thu nhanh: Nhìn chung, các giống trong Tứ đại quốc khuyển đều thông minh và học nhanh. Chúng nắm bắt dễ dàng các lệnh cơ bản, thậm chí là kỹ năng phức tạp, khi được huấn luyện đúng cách.
- Trung thành, độ cảnh giác cao: Cả bốn giống chó này đều rất trung thành với chủ nhân nếu được huấn luyện từ khi còn nhỏ. Ngoài việc nuôi làm cảnh, chúng cũng được đánh giá cao về khả năng trông giữ nhà cửa và bảo vệ gia đình.
- Giống chó quý hiếm: Tứ đại quốc khuyển không chỉ là một danh hiệu đơn giản, mà còn mang trong mình giá trị lịch sử, văn hoá bản địa. Các cá thể thuần chủng của bốn giống này vô cùng hiếm, có giá trị cao và ý nghĩa lớn trong việc sưu tầm.
Nếu bạn đủ kinh nghiệm, thời gian và có môi trường phù hợp, việc nuôi một chú chó thuộc Tứ đại quốc khuyển không chỉ mang lại cho bạn một người bạn đồng hành tuyệt vời mà còn góp phần bảo tồn giống chó quý của Việt Nam.
Tuy nhiên, trước khi quyết định nuôi một trong những giống này, bạn cần cân nhắc điều kiện sống, kinh nghiệm chăm sóc và thời gian luyện tập. Cả chó Phú Quốc, chó Mông Cộc, chó Bắc Hà lẫn chó Lài đều có bản năng săn mồi và bảo vệ lãnh thổ mạnh mẽ, cần được huấn luyện kỹ lưỡng.
Để ngăn ngừa hành vi hung hãn, cần huấn luyện các giống chó từ nhỏ. Thêm vào đó, chúng là những loài rất năng động, do đó không thích hợp với không gian sống chật hẹp hay bị nhốt dài ngày.
Lưu ý khi chăm sóc chó thuộc Tứ đại quốc khuyển
Nếu bạn đang dự định nuôi một trong bốn giống chó thuộc Tứ đại quốc khuyển, hãy lưu ý những điều sau để đảm bảo thú cưng luôn phát triển khỏe mạnh và có những thói quen tốt:
Chế độ dinh dưỡng thích hợp
Các giống chó thuộc Tứ đại quốc khuyển có nhu cầu dinh dưỡng cao do thường xuyên vận động. Mặc dù không cần chế độ ăn uống phức tạp, chúng cần được bổ sung thực phẩm giàu protein như thịt, cá, nội tạng động vật kèm cơm, cháo và rau củ phù hợp. Nên tránh cho chó ăn các thực phẩm nhiều dầu mỡ, gia vị hay dễ gây kích ứng để duy trì hệ tiêu hóa ổn định.
Vệ sinh cá nhân
Hầu hết các giống chó trong Tứ đại quốc khuyển có lông ngắn đến trung bình, khá dễ chăm sóc. Chỉ cần chải lông 1 – 2 lần mỗi tuần để loại bỏ lông chết và bụi. Tuy nhiên, tính cách nghịch ngợm khiến chúng thường xuyên chạy nhảy ngoài trời, dễ mắc bệnh da liễu, nên cần tắm gội định kỳ để bộ lông sạch sẽ, thơm tho và giảm nguy cơ ký sinh trùng.
Huấn luyện và vận động hàng ngày
Cả bốn giống chó có bản năng bảo vệ và săn mồi mạnh mẽ, cần được huấn luyện ngay từ nhỏ để tránh hung dữ. Nên dạy chúng những lệnh cơ bản như ngồi, nằm, đứng, bắt tay từ khi chúng 3 – 4 tháng tuổi để giúp chúng ngoan ngoãn và nghe lời hơn.
Ngoài ra, chó Tứ đại quốc khuyển rất năng động, cần được vận động thường xuyên. Chủ nuôi nên dành phần nào thời gian đưa chó đi dạo, chơi với các loại đồ chơi như bóng, gậy hoặc sáng tạo các hoạt động thể chất để chúng luôn khỏe mạnh và không căng thẳng.
Chăm sóc sức khỏe thường xuyên
Giống như mọi loài chó khác, chó Tứ đại quốc khuyển cần được tiêm phòng đều đặn, tẩy giun định kỳ và kiểm tra sức khỏe thường xuyên để phát hiện bệnh tật kịp thời. Các bệnh thường gặp gồm bệnh đường ruột, viêm da do ký sinh trùng và bệnh xương khớp khi vận động quá mức. Nếu chó có dấu hiệu lười ăn, mệt mỏi, nôn mửa hoặc tiêu chảy, cần đưa đến bác sĩ thú y ngay.
Nuôi dưỡng và chăm sóc một trong các giống chó Tứ đại quốc khuyển không chỉ là trải nghiệm thú vị mà còn góp phần bảo tồn những giống chó quý hiếm của Việt Nam. Hy vọng bài viết này từ nhachomeo đã giúp bạn hiểu rõ hơn về những giống chó đặc biệt này và lựa chọn người bạn đồng hành thích hợp.
