Mèo gặp vấn đề táo bón là một rối loạn tiêu hóa thường thấy, thường khiến người nuôi bối rối vì không biết cách xử lý và chăm sóc sao cho hiệu quả. Vậy nguyên nhân nào dẫn đến táo bón ở mèo và có những cách nào để điều trị, phòng ngừa tình trạng này? Những băn khoăn của bạn về vấn đề táo bón ở mèo sẽ được Nhà Chó Mèo giải đáp trong bài viết sau.
Dấu hiệu nhận biết mèo bị táo bón
Táo bón là một vấn đề tiêu hóa phổ biến ở mèo, xuất hiện khi mèo gặp khó khăn khi đại tiện hoặc có tần suất đại tiện thấp hơn bình thường. Một số dấu hiệu rõ nét mà bạn có thể dễ dàng nhận ra bao gồm:
- Mèo rặn mạnh khi đi đại tiện
- Khóc nhiều do đau đớn mỗi lần đi vệ sinh
- Phân cứng, khô, rất hôi, đôi khi dính máu và chất nhầy
- Đi đại tiện ít, thường 2 – 3 ngày mới đi một lần
- Bụng hơi chướng, khi sờ vào thấy cứng
- Mèo có thể trở nên ốm yếu, lờ đờ, chán ăn, bụng không thoải mái
Nguyên nhân mèo bị táo bón
Xác định được nguyên nhân táo bón giúp người nuôi cải thiện cách chăm sóc và giúp bác sĩ tìm ra phương pháp điều trị phù hợp. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến dẫn đến tình trạng táo bón ở mèo:
Do chế độ ăn uống không phù hợp
Chế độ ăn không hợp lý, với thức ăn quá khô, khó tiêu và thiếu nước uống là nguyên nhân chính khiến phân mèo trở nên khô cứng, gây tắc nghẽn trong ruột.
Do thói quen nhịn đi vệ sinh
Nhiều trường hợp mèo bị táo bón do lười đi vệ sinh hoặc tránh né do tâm lý căng thẳng khi chuyển đến chỗ ở mới, khó chịu khi khay vệ sinh bẩn hoặc sợ hãi do bị đe dọa. Nhịn đi vệ sinh làm chất thải tích trữ trong ruột và bị hút nước dần, gây tắc nghẽn.
Do tác động của bệnh lý
Các bệnh lý về tiêu hóa như viêm đại tràng, bệnh thận mạn tính, suy gan, viêm hậu môn, và tình trạng béo phì có thể gây táo bón do giảm nhu động ruột hoặc chèn ép quá trình thải phân. Táo bón cũng có thể do ruột bị chèn ép bởi chấn thương, các khối u hoặc dị tật bẩm sinh gần vùng chậu, chẳng hạn như gãy xương chậu lành kém hoặc các vấn đề liên quan đến hạch bạch huyết.
Thêm vào đó, mèo có thể gặp tình trạng suy yếu hoặc mất khả năng kiểm soát thần kinh cơ tại đại tràng và trực tràng, những cơ quan không hoạt động như bình thường để thúc đẩy phân ra khỏi cơ thể. Điều này có thể xảy ra khi mèo mắc các bệnh như suy giáp, rối loạn chức năng hệ thần kinh tự chủ, tổn thương tủy sống hoặc dây thần kinh chậu, hạ kali máu hoặc tăng canxi máu.
Do mèo đã già
Ở mèo lớn tuổi, các cơ quan dần lão hóa và suy giảm chức năng, khiến quá trình nhu động ruột chậm lại, làm cho chất thải di chuyển trong đường ruột lâu hơn. Điều này dẫn đến nước bị hấp thụ nhiều hơn, khiến phân khô cứng và dẫn tới táo bón. Mèo già cũng ít hoạt động và uống nước hơn, làm tình trạng táo bón trở nên nghiêm trọng.
Do tác dụng phụ của thuốc
Một số loại thuốc dùng cho mèo bệnh như thuốc kháng cholinergic hay thuốc giảm đau có thể gây tác dụng phụ khiến mèo khó đi vệ sinh. Nếu phát hiện mèo có dấu hiệu bất thường như sốt, nôn, bạn nên liên hệ ngay với bác sĩ thú y để được tư vấn kịp thời.
Do bị tắc búi lông hoặc nuốt dị vật
Búi lông thường hình thành do mèo liếm và nuốt phải lông khi tự làm sạch cơ thể. Mèo cũng có thể vô tình nuốt phải dị vật lớn hoặc không tiêu hóa được như tóc, xương, đồ chơi nhỏ. Khi có búi lông hoặc dị vật trong đường ruột, quá trình tiêu hóa và thải phân bị cản trở, dẫn đến táo bón.
Táo bón ở mèo có nguy hiểm không?
Mèo bị táo bón thường là vấn đề tiêu hóa nhẹ, nhưng nếu kéo dài hoặc lặp lại có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng như:
- Ảnh hưởng sức khoẻ: Táo bón kéo dài có thể dẫn đến giãn đại tràng, nhiễm độc do phân tích tụ lâu trong ruột hoặc tổn thương niêm mạc trực tràng do phân quá cứng. Nếu không được xử lý kịp thời, có thể dẫn đến nhiễm trùng, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng.
- Ảnh hưởng sinh hoạt: Khi táo bón, mèo mất nhiều thời gian và sức lực để đi vệ sinh, khiến mèo mệt mỏi.
- Ảnh hưởng tâm lý: Táo bón gây khó chịu, đau đớn, khiến mèo sợ hãi và trốn tránh dùng khay vệ sinh, có thể dẫn đến vệ sinh bừa bãi, ảnh hưởng tới chủ và các vật nuôi khác.
Vì vậy, khi phát hiện dấu hiệu táo bón ở mèo, cần nhanh chóng xác định nguyên nhân và áp dụng giải pháp phù hợp.
Cách xử lý khi mèo bị táo bón
Việc xử lý và chăm sóc kịp thời không chỉ giúp mèo nhanh thoát khỏi táo bón mà còn tránh những ảnh hưởng tiêu cực lâu dài. Dưới đây là một số gợi ý khi phát hiện mèo có dấu hiệu táo bón:
Đưa mèo đi khám bác sĩ
Mèo bị táo bón cần được kiểm tra tại các phòng khám thú y uy tín để xác định nguyên nhân và tình trạng bệnh. Bác sĩ sẽ tiến hành khám lâm sàng, siêu âm, chụp X-Quang và các xét nghiệm cần thiết. Tùy vào mức độ nghiêm trọng, bác sĩ thú y sẽ đưa ra phương pháp điều trị và cách chăm sóc khoa học nhất.
Thông thường, với các ca táo bón nhẹ, bác sĩ có thể kê thuốc làm mềm phân và điều chỉnh chế độ ăn uống hợp lý để nhanh chóng hồi phục. Nếu tình trạng nghiêm trọng hơn, bác sĩ có thể tiến hành thụt tháo hoặc dùng dụng cụ hỗ trợ để lấy phân ra ngoài. Đối với những chú mèo táo bón do vấn đề bệnh lý, ngoài việc giảm táo bón, bác sĩ sẽ điều trị từ nguyên nhân chính để giảm áp lực lên hệ tiêu hóa.
Điều chỉnh chế độ ăn uống và sinh hoạt cho mèo
Chủ nuôi có thể thử những phương pháp sau để hỗ trợ mèo nhanh chóng phục hồi:
- Bổ sung thức ăn mềm, ướt, và giàu chất xơ để cải thiện tiêu hóa của mèo
- Đảm bảo cung cấp đủ nước sạch và khuyến khích mèo uống thường xuyên
- Hạn chế thức ăn khô, khó tiêu và giàu đạm trong chế độ ăn của mèo
- Dùng cỏ mèo, men vi sinh hoặc gel tan búi lông theo chỉ dẫn của bác sĩ
- Hỗ trợ mèo vận động và xoa bóp nhẹ nhàng vùng bụng để ổn định nhu động ruột
- Đặt khay vệ sinh ở nơi dễ tiếp cận, vệ sinh và khử trùng thường xuyên
- Tạo không gian sống thoải mái để mèo không bị căng thẳng
Cách phòng ngừa táo bón ở mèo
Có thể phòng ngừa táo bón cho mèo bằng cách áp dụng các biện pháp sau:
Bổ sung chất xơ cho mèo
Mèo là động vật ăn thịt, nhưng thêm một lượng nhỏ chất xơ có thể hỗ trợ tiêu hóa. Nên cung cấp chất xơ thông qua rau củ như bí đỏ, cà rốt, hoặc súp lơ. Bạn có thể trồng cỏ mèo để mèo tự ăn, hoặc trộn chung với thức ăn hàng ngày để cải thiện tiêu hóa và giảm tắc búi lông.
Đảm bảo mèo uống đủ nước và ăn thức ăn mềm
Cho mèo uống đủ nước sạch hoặc dùng thức ăn mềm, ướt sẽ giúp phân không bị khô, giảm nguy cơ tắc nghẽn.
Khuyến khích mèo đi vệ sinh thường xuyên
Hình thành thói quen vệ sinh đều đặn cho mèo từ nhỏ. Vệ sinh khay đi vệ sinh thường xuyên sẽ giúp mèo cảm thấy thoải mái.
Kiểm tra sức khỏe định kỳ cho mèo
Khi đưa mèo đi khám định kỳ, bạn không chỉ theo dõi sức khỏe của mèo, mà còn nhận được tư vấn về chế độ dinh dưỡng và sinh hoạt thích hợp. Điều này giúp bạn chăm sóc mèo yêu quý một cách toàn diện.