Chó bị tim to, còn được gọi là bệnh phì đại tim, là tình trạng tim của chó nở rộng quá mức bình thường. Khi tim không còn hoạt động hiệu quả, khả năng bơm máu suy giảm, dẫn đến việc cung cấp oxy và dưỡng chất cho cơ thể bị hạn chế, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của chó.
Nguyên nhân dẫn đến chó bị tim to
Có nhiều nguyên nhân khiến chó mắc bệnh tim to. Dưới đây Nhà Chó Mèo sẽ liệt kê một số yếu tố thường gặp:
- Bệnh cơ tim giãn (DCM – Dilated Cardiomyopathy): Đây là nguyên nhân phổ biến nhất của bệnh phì đại tim. Bệnh này làm cho cơ tim mất tính linh hoạt, dẫn đến phì đại và biểu hiện rõ ở những chú chó lớn tuổi.
- Bệnh tim bẩm sinh: Di truyền hoặc biến đổi gen có thể gây ra khuyết tật tim từ khi sinh, ảnh hưởng mạnh đến các giống như Doberman Pinscher, Great Dane, Boxer, Saint Bernard, Newfoundland và Dalmatian.
- Bệnh van tim: Một số giống chó nhỏ có thể gặp hư hại van tim, khiến máu lưu thông trở lại không đúng cách và buộc tim phải hoạt động quá mức, dẫn đến phình to.
- Nhiễm ký sinh trùng: Ký sinh trùng, như giun tim, có thể làm tổn thương cơ tim, gây ra bệnh phì đại tim.
- Nhiễm độc tố: Các chất độc từ môi trường hay thức ăn có thể ảnh hưởng xấu đến cơ tim, khiến tim trở nên phì đại khi tiếp xúc trong thời gian dài.
- Chế độ dinh dưỡng kém: Thiếu hụt những chất dinh dưỡng như Taurine và L-Carnitine có thể gây ra vấn đề về tim mạch.
- Béo phì và các bệnh lý khác: Cao huyết áp, béo phì, hoặc bệnh về thận, phổi khiến tim hoạt động quá mức, lâu dài gây áp lực cho cơ tim và dẫn đến phì đại.
Triệu chứng thường gặp khi chó bị tim to
Bệnh tim to diễn tiến chậm, với nhiều năm không có dấu hiệu rõ ràng. Khi bệnh biểu hiện, các triệu chứng có thể bao gồm:
- Khó thở: Chó có thể thở nhanh, gấp hoặc gặp khó khăn khi vận động ngay cả khi nghỉ ngơi.
- Ho khan: Ho là dấu hiệu thường gặp khi chó mắc bệnh tim. Sự giãn nở quá mức của cơ tim tạo áp lực lên khí quản, gây ho khan, đặc biệt vào ban đêm.
- Mệt mỏi và suy yếu: Chó bị tim to thường mệt mỏi và thiếu sinh lực. Bạn có thể thấy chó ít hoạt động, và thậm chí không còn hứng thú đi dạo như trước.
- Bỏ ăn và sụt cân: Suy giảm chức năng tim có thể làm giảm cảm giác thèm ăn và gây sụt cân nhanh chóng ở chó.
- Sưng phù: Sưng ở chân, bụng hoặc dưới da là dấu hiệu khác, do tình trạng tích nước vì tim không bơm đủ máu đi khắp cơ thể.
- Ngất xỉu hoặc co giật: Chó bị bệnh tim to có thể ngất hoặc co giật do thiếu máu và oxy lên não.
Chẩn đoán bệnh tim to ở chó
Khi nghi ngờ chó có dấu hiệu bệnh tim to, quan trọng nhất là đưa thú cưng đến cơ sở thú y để được chẩn đoán chính xác. Những xét nghiệm này không chỉ để chẩn đoán mà còn đánh giá mức độ nghiêm trọng và tiến triển của bệnh khi chó bước vào giai đoạn suy tim:
- Nghe tim: Bác sĩ sẽ nghe nhịp tim của chó để phát hiện bất thường như tiếng thổi đặc trưng, tiếng loạn nhịp hoặc nhịp không đều.
- Kiểm tra niêm mạc: Bác sĩ sẽ kiểm tra lợi của chó. Niêm mạc hồng tươi cho thấy tuần hoàn tốt. Nếu lợi nhợt nhạt, xanh tím hoặc đỏ sậm, có thể chó gặp vấn đề về tim hoặc tuần hoàn.
- Kiểm tra thời gian phục hồi mao mạch (CRT): Bác sĩ ấn nhẹ vào lợi và xem lợi mất bao lâu để chuyển từ trắng trở lại hồng. Nếu lâu hơn 1-2 giây, có thể chó bị suy tim hoặc bệnh tim to.
- Siêu âm tim: Đây là phương pháp chính xác để đánh giá kích thước và chức năng của tim. Siêu âm giúp nhìn rõ cấu trúc tim, dòng chảy của máu, độ dày cơ, cấu trúc van tim và sức bóp.
- Chụp X-Quang: Được dùng để xác định kích thước tim, kích thước buồng tim và đánh giá ảnh hưởng lên phổi và các cơ quan khác.
- Điện tâm đồ (ECG): Đây là xét nghiệm đo hoạt động điện của tim, phát hiện rối loạn nhịp tim và các vấn đề khác.
- Xét nghiệm máu: Để đo lường các hormon và protein như NT-proBNP và cTnI do cơ tim tiết ra hoặc giải phóng khi bị tổn thương.
Phương pháp điều trị bệnh tim to ở chó
Hiện tại, điều trị bệnh tim to ở chó tập trung vào kiểm soát triệu chứng và tình trạng suy tim. Các thuốc thường được sử dụng tương tự như trong điều trị thoái hóa van hai lá và suy tim liên quan, bao gồm:
- Thuốc điều trị suy tim: Pimobendan giúp giãn mạch, giảm áp lực động mạch và tĩnh mạch, cải thiện sức bóp của tim, tăng lưu lượng máu và giảm triệu chứng suy tim.
- Thuốc ức chế men chuyển angiotensin (ACE): Hạ huyết áp và giảm sức cản máu bơm ra khỏi tim. Enalapril và benazepril là những chất ức chế ACE thường dùng cho chó.
- Thuốc lợi tiểu: Giúp loại bỏ nước dư thừa khỏi cơ thể chó, giảm phù nề và gánh nặng cho tim bằng cách giảm thể tích máu. Furosemide và spironolactone là hai loại thường dùng trong điều trị suy tim sung huyết.
- Thuốc chống loạn nhịp: Sử dụng khi chó có rối loạn nhịp tim và các thuốc khác không hiệu quả, nhiều loại thuốc chống loạn nhịp có thể được dùng lâu dài để kiểm soát tình trạng này.
- Thuốc điều trị: Bao gồm Procainamide, Mexiletine và Amiodarone. Cần cẩn thận khi dùng những loại thuốc này vì một số có thể ảnh hưởng đến hiệu quả của Pimobendan.
- Trị giun tim: Đối với trường hợp tim to do nhiễm giun tim, cần dùng thuốc đặc trị. Quá trình này có thể kéo dài hàng tháng nhưng đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu tổn thương cho tim.
- Chế độ dinh dưỡng đặc biệt: Một số chó cần thay đổi chế độ ăn để hỗ trợ tim hoạt động tốt hơn, chẳng hạn như giảm lượng muối và tăng cường dưỡng chất thiết yếu.
- Theo dõi và chăm sóc: Chó mắc bệnh tim to cần kiểm tra sức khỏe thường xuyên để điều chỉnh điều trị kịp thời. Khám định kỳ là điều rất quan trọng để kiểm soát diễn biến của bệnh.
Phần lớn chó chẩn đoán bệnh tim to, dù có hay không có triệu chứng suy tim, vẫn cần điều trị suốt đời. Điều trị bao gồm cả việc sử dụng thuốc và thực hiện các xét nghiệm cần thiết để kiểm soát tình trạng bệnh.
Bệnh tim to ở chó đòi hỏi sự chăm sóc bền bỉ và sự đồng hành của chủ nuôi. Tuân thủ chặt chẽ thời gian và liều lượng thuốc cùng với chế độ dinh dưỡng theo khuyến cáo là vô cùng quan trọng để điều trị hiệu quả, giúp cải thiện chất lượng cuộc sống và kéo dài tuổi thọ cho chó.
