Mặc dù sinh sản là một bản năng tự nhiên của vật nuôi, những người không có nhiều kinh nghiệm chăm sóc chó vẫn nên hiểu sâu về quá trình này để có thể hỗ trợ nhanh chóng và hiệu quả khi cần thiết.
Bài viết dưới đây do trang web nhachomeo thực hiện, sẽ giúp bạn khám phá chi tiết về những giai đoạn và dấu hiệu của quá trình sinh nở ở chó mẹ, từ lúc chuẩn bị sinh đến khi các dấu hiệu của việc kết thúc sinh nở xuất hiện, cùng những lưu ý cần thiết để chăm sóc chó mẹ và chuẩn bị tốt nhất cho sự chào đời của chó con.
Dấu hiệu chó sắp sinh
Thời gian mang thai của chó thường kéo dài từ 58 đến 68 ngày, phụ thuộc vào giống loài và sức khoẻ từng cá thể. Vài ngày trước khi sinh, chó mẹ sẽ có những dấu hiệu rõ rệt báo hiệu chuẩn bị lâm bồn:
- Chán ăn hoặc bỏ ăn: Khoảng 1 – 3 ngày trước khi sinh, chó mẹ thường giảm ăn hoặc không ăn, đôi khi nôn sau khi ăn vì tử cung lớn ép lên dạ dày.
- Bồn chồn, rên rỉ: Chó mẹ có thể có biểu hiện bồn chồn, đi lại nhiều, cào cào sàn nhà, thở dốc hoặc rên rỉ.
- Bầu vú căng và bắt đầu có sữa: Ngay trước ngày sinh, bầu vú chó mẹ căng lên và có hiện tượng tiết sữa trắng, chuẩn bị cho việc nuôi dưỡng bầy chó con.
- Thân nhiệt giảm: Trong khoảng 12 – 24 giờ trước khi sinh, nhiệt độ cơ thể của chó mẹ sẽ giảm từ mức bình thường (38 – 39°C) còn khoảng 36 – 37°C. Bạn có thể đo để dự đoán thời điểm sinh.
- Bụng tụt dần về phía sau: Gần tới ngày dự sinh, bụng chó mẹ thường sa xuống, gây khó khăn khi đi tiểu.
- Âm đạo tiết dịch nhầy: Xuất hiện dịch nhầy màu trắng hoặc trong đục ở âm đạo, biểu hiện tử cung bắt đầu co bóp để chuẩn bị sinh nở.
- Tìm nơi làm ổ đẻ: Chó mẹ sẽ tìm những nơi yên tĩnh, ít người qua lại trong nhà để làm ổ, có thể tha quần áo, chăn chiếu để tạo không gian sinh nở.
Quá trình sinh con của chó
Quá trình sinh con của chó có thể kéo dài từ vài giờ đến nửa ngày, tuỳ thuộc vào số lượng chó con, sức khoẻ của chó mẹ và các yếu tố khác.
Khi bắt đầu lâm bồn, chó mẹ thường nằm nghiêng hoặc đứng, cơ bụng co bóp để đẩy chó con ra, trong khi chó mẹ sẽ rặn để tạo lực đẩy đủ mạnh. Thời gian giữa các lần sinh thường dao động 15 phút đến hơn.
thời gian trung bình một tiếng. Trong vài trường hợp, thời gian có thể kéo dài hơn nếu chó mẹ gặp khó khăn khi sinh vì kiệt sức hoặc thai lớn.
Sau khi chó con chào đời, chó mẹ tự xé màng ối và liếm sách cơ thể con. Khi đó, nhau thai cũng được đẩy ra khỏi cơ thể. Hành động liếm không chỉ để làm sạch mà còn kích thích nhịp thở, tuần hoàn máu và gắn kết mẹ con.
Dù không nên can thiệp vào quá trình sinh nở tự nhiên của thú cưng, nhưng chủ nuôi cần theo dõi cẩn thận để phát hiện bất thường như chó mẹ rặn lâu không sinh được, mệt đứt hơi, không rặn hay chảy máu nhiều,… Những trường hợp này cần can thiệp thú y sớm để đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và con.
Cách nhận biết chó đã sinh đủ
Với những ai mới nuôi chó sinh sản, việc nhận biết chó đã sinh xong là rất quan trọng để tránh sót chó con. Một số cách đơn giản như sau:
- Bụng không còn co bóp căng cứng. Khi sờ thấy bụng mềm, không có cảm giác chướng hoặc cử động thai.
- Chó mẹ ngừng rặn và trở nên điềm tĩnh, không còn rên rỉ hay khó chịu.
- Chó mẹ bắt đầu chăm sóc con như liếm lông, cho bú và nghỉ ngơi. Đây là dấu hiệu cho thấy quá trình sinh đã xong.
- Cạnh việc quan sát chó mẹ, cũng nên đối chiếu số lượng chó con với kết quả siêu âm trước đó. Nếu số lượng khớp và chó mẹ không có dấu hiệu sinh tiếp, khả năng ca sinh đã hoàn tất.
Ngược lại, nếu chó mẹ vẫn bồn chồn, rên rỉ hoặc tiếp tục rặn nhưng không sinh, cần liên hệ bác sĩ thú y ngay để được hỗ trợ kịp thời, tránh rủi ro không mong muốn ảnh hưởng sức khỏe và tính mạng chó mẹ.
Chăm sóc chó sau khi sinh như thế nào?
Sau khi qua quá trình sinh nở gian nan, chủ nuôi cần đảm bảo chó mẹ và chó con mới sinh được chăm sóc chu đáo, toàn diện:
Chăm sóc chó mẹ
Ngay sau sinh, chó mẹ cần nghỉ ngơi để hồi phục. Chủ nuôi nên chuẩn bị nước sạch và thức ăn mềm, dễ tiêu, giàu dinh dưỡng như cháo thịt, súp xương hầm, trứng,… giúp chó mẹ bù đắp năng lượng và tăng tiết sữa.
Cần đảm bảo chó mẹ nghỉ ngơi trong không gian yên tĩnh, thoáng nhưng tránh gió lùa, không tiếp xúc với người lạ hay vật nuôi khác để tránh căng thẳng. Sau sinh, chó mẹ khá nhạy cảm, việc sống trong môi trường không an toàn có thể khiến chúng hung hăng và làm hại đàn con.
Vệ sinh vùng âm hộ và phần bụng dưới của chó mẹ cũng quan trọng trong ngày đầu sau sinh. Có thể dùng khăn mềm, sạch thấm nước ấm lau nhẹ nhàng mỗi ngày, nhất là sau khi chó mẹ đi vệ sinh để hạn chế viêm nhiễm. Dịch tiết âm đạo nâu đỏ nhạt có thể xuất hiện vài ngày, đây là hiện tượng bình thường, miễn dịch không hôi hay chuyển xanh, vàng.
Nếu phát hiện chó mẹ có biểu hiện sốt, bỏ ăn, sưng đau khi cho bú hoặc tiết sữa màu lạ, cần đưa đến bác sĩ thú y ngay để kiểm tra và điều trị. Việc theo dõi sức khỏe chó mẹ trong giai đoạn hậu sản là cần thiết để đảm bảo…an toàn cho cả mẹ và đàn con.
Chăm sóc chó con
Trong những tuần đầu đời, việc cho chó con bú sữa mẹ là điều cực kỳ quan trọng, không chỉ cung cấp dưỡng chất thiết yếu mà còn mang đến kháng thể tự nhiên từ sữa đầu. Nếu chó mẹ thiếu sữa hoặc suy nhược sau sinh, người chăm sóc nên bổ sung sữa công thức cho chó con để đảm bảo chúng đủ dinh dưỡng.
Chó con sơ sinh cần giữ ấm vì chưa thể tự điều chỉnh thân nhiệt. Nếu thấy chó con có dấu hiệu bất thường như sốt, tiêu chảy, không bú hay mất phản xạ, cần gọi ngay bác sĩ thú y để được hỗ trợ kịp thời. Sự chăm sóc kỹ lưỡng và đúng cách sẽ giúp chúng phát triển khỏe mạnh trong giai đoạn đầu đời.
Việc nhận biết thời điểm chó đã sinh xong không những đảm bảo an toàn cho mẹ và con trong quá trình sinh mà còn giúp chủ nhân chuẩn bị cách chăm sóc phù hợp ngay sau khi sinh. Hy vọng thông tin từ nhachomeo sẽ giúp bạn hiểu rõ quá trình sinh sản của chó, từ các dấu hiệu sắp sinh đến cách nhận biết lúc sinh xong, để chăm sóc tốt hơn cho thú cưng của mình.