Nhiều người say mê mèo vì vẻ dễ thương và tính tình ngọt ngào, nhưng lại lưỡng lự khi muốn nuôi vì lo ngại rằng lông mèo có thể làm ảnh hưởng đến sức khỏe hoặc tạo ra sự bất tiện trong cuộc sống gia đình. Vậy lông mèo có thực sự gây hại không? Làm cách nào để giải quyết vấn đề lông mèo rụng khắp nơi? Những thông tin trong bài viết dưới đây từ NhaChoMeo sẽ cung cấp cho bạn nhiều điều hữu ích nếu bạn đang có những băn khoăn tương tự.
Tìm hiểu về đặc tính của lông mèo
Trước khi khẳng định lông mèo có gây hại hay không, người nuôi cần hiểu rõ đặc tính của lông mèo. Lông mèo thường có hai lớp: lớp lông tơ và lớp lông bảo vệ. Chúng không chỉ giúp điều chỉnh nhiệt độ cơ thể mà còn tạo ra một lớp bảo vệ chống lại các yếu tố như tia UV, hóa chất,…, bảo vệ làn da của mèo. Mỗi sợi lông được bao bọc bởi keratin, thành phần chủ yếu của tóc và móng của con người.
Thực tế, lông mèo không trực tiếp gây hại cho con người. Tuy nhiên, lông là “nhà vận chuyển” cho một chất gây dị ứng từ cơ thể mèo được gọi là Fel d 1. Đây là loại protein được sản xuất từ tuyến nước bọt và bã nhờn trên da mèo, dính vào lông khi mèo liếm để tự làm sạch cơ thể.
Do có kích thước rất nhỏ và nhẹ, lông mèo cùng với Fel d 1 dễ dàng lan tỏa trong không khí và bám lên đồ đạc trong nhà. Đây chính là nguyên nhân chính gây ra phản ứng dị ứng ở một số người khi tiếp xúc với mèo, không phải do sợi lông tự nó.
Vì sao mèo hay rụng lông?
Hiện tượng mèo rụng lông là điều tự nhiên, tuy nhiên nếu rụng quá nhiều và thường xuyên, có thể mèo đang gặp vấn đề sức khỏe. Việc tìm hiểu nguyên nhân mèo rụng lông giúp bạn giảm thiểu tác động của lông mèo lên môi trường sống và bảo vệ sức khỏe của thú cưng.
Một số nguyên nhân phổ biến khiến mèo rụng lông bao gồm:
- Rụng lông theo mùa: Mèo có xu hướng rụng lông nhiều vào lúc giao mùa, chẳng hạn từ xuân sang hè hoặc từ thu sang đông. Đây là phản ứng sinh lý tự nhiên của động vật để điều chỉnh lớp lông phù hợp với nhiệt độ môi trường.
- Rụng lông do bệnh lý: Khi mèo mắc các bệnh ngoài da như nấm, viêm da dị ứng, hoặc bị ký sinh trùng như ve, rận, ghẻ,…, chúng thường bị ngứa, gãi nhiều dẫn đến rụng lông từng mảng, kèm theo các dấu hiệu như nổi mẩn đỏ, da chảy mủ hoặc đóng vảy.
- Rụng lông do thiếu dinh dưỡng: Khi chế độ ăn của mèo không cung cấp đủ dưỡng chất cần thiết cho sự phát triển của da và lông, lông mèo có thể trở nên khô, xơ rối và rụng nhiều hơn bình thường.
- Rụng lông do stress hoặc thay đổi nội tiết tố: Tâm lý căng thẳng hay thay đổi hormone cũng có thể là nguyên nhân mèo rụng lông nhưng thường bị xem nhẹ. Khi mèo bị căng thẳng kéo dài, hoặc trong giai đoạn mang thai và sau khi sinh, sự mất cân bằng nội tiết tố có thể làm cho lông rụng nhiều.
Lông mèo có hại không?
Dù bản thân lông mèo không gây hại cho con người, nhưng việc rụng lông thường xuyên có thể gián tiếp ảnh hưởng đến sức khoẻ và cuộc sống thường nhật như sau:
Gây phản ứng dị ứng
Một trong những tác động phổ biến nhất là gây dị ứng, đặc biệt đối với người có cơ địa nhạy cảm. Triệu chứng bao gồm hắt hơi liên tục, ngứa họng, sổ mũi, ngứa và đỏ mắt, nổi mẩn ngứa. Trong trường hợp nặng, có thể gây suy giảm chức năng hô hấp với biểu hiện như thở khò khè, ho dai dẳng,… Điều này xảy ra khi Fel d 1 và các protein gây dị ứng khác, bám trên lông mèo, xâm nhập vào hệ hô hấp và kích thích hệ miễn dịch phản ứng.
Làm trầm trọng các vấn đề hô hấp
Lông mèo cũng có thể khiến các bệnh lý hô hấp như hen suyễn, viêm mũi dị ứng, viêm phế quản ở người nuôi trở nên nghiêm trọng hơn. Đặc biệt, trong không gian kín, lông mèo rụng và bay lơ lửng có thể gây cơn hen nặng hoặc khó thở kéo dài. Trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ, người già và người có hô hấp yếu dễ bị ảnh hưởng nhất.
Kích ứng da
Một số người có làn da nhạy cảm có thể bị kích ứng khi tiếp xúc với lông mèo, biểu hiện thường thấy là mẩn đỏ, ngứa rát, hoặc thậm chí phát ban toàn thân. Tình trạng này xảy ra do tác động của chất gây dị ứng hoặc nấm, ký sinh trùng bám trên lông mèo.
Ảnh hưởng không gian sống và sinh hoạt
Rụng lông mèo quá mức không chỉ ảnh hưởng sức khỏe mà còn làm giảm sự sạch sẽ, thẩm mỹ của không gian sống và có thể gây phiền toái trong sinh hoạt hàng ngày. Lông mèo dính vào quần áo, rèm cửa, sofa, thảm trải sàn và đôi khi rơi vào thức ăn hoặc nước uống nếu không được vệ sinh thường xuyên và kỹ lưỡng. Điều này làm các thành viên trong gia đình có thể cảm thấy khó chịu và mất hứng khi nuôi mèo.
Cách để hạn chế lông mèo rụng trong nhà
Mặc dù không thể ngăn mèo rụng lông hoàn toàn, bạn có thể áp dụng nhiều biện pháp để giảm thiểu nguy cơ sức khỏe và giữ không gian sống sạch sẽ. Dưới đây là một số gợi ý để hạn chế lông mèo rụng:
Chọn nuôi giống mèo không lông hoặc lông ngắn
Nếu bạn bị dị ứng nhưng vẫn muốn nuôi mèo, chọn các giống mèo không lông hoặc lông ngắn có thể là giải pháp thích hợp. Ví dụ, mèo Ai Cập, mèo Peterbald, mèo Donskoy không chỉ độc đáo mà còn giảm nguy cơ rụng lông trong nhà giúp bảo vệ sức khỏe. Tuy nhiên, những giống mèo này cần được chăm sóc kỹ càng để tránh các bệnh da do thiếu lớp lông bảo vệ và tuyến nhờn trên da hoạt động mạnh.
Thường xuyên chải lông cho thú cưng
Chải lông cho mèo hàng ngày không chỉ giúp giảm lông rụng khắp nhà mà còn loại bỏ lông chết và bụi bẩn, đồng thời kích thích tuần hoàn máu dưới da khiến mèo thoải mái hơn. Tùy vào loại lông dài hay ngắn của mèo mà bạn nên sử dụng loại lược chuyên dụng phù hợp.
Tắm rửa và chăm sóc lông mèo định kỳ
Tắm cho mèo đúng cách giúp làm sạch bụi bẩn và vi khuẩn trên lông, hỗ trợ loại bỏ lông chết, giảm lượng lông rụng trong không khí. Mặc dù mèo vốn tự làm sạch lông, việc tắm định kỳ khoảng một lần mỗi tháng vẫn cần thiết, đặc biệt với mèo lông dài và sống ở môi trường nóng ẩm.
Ngoài việc tắm, nếu thấy lông mèo quá dài hoặc dày, bạn có thể cắt tỉa hoặc cạo bớt, nhất là khi trời nắng nóng kéo dài. Nếu không thể làm tại nhà, bạn có thể đem mèo đến spa thú cưng hoặc các cơ sở thú y uy tín để được hỗ trợ một cách chuyên nghiệp, giúp tránh gây tổn thương cho mèo.
Dọn dẹp nhà cửa thường xuyên
Với người nuôi mèo, việc quét dọn và hút bụi thường xuyên là điều không thể thiếu. Bạn cần thường xuyên làm sạch và khử trùng các khu vực mèo hay lui tới như sofa, thảm, giường, góc nhà,… để đảm bảo lông mèo không tích tụ trong không gian sống. Việc giữ vệ sinh cũng góp phần cải thiện môi trường sống cho mèo, loại bỏ các mầm bệnh tiềm ẩn.
Sử dụng máy lọc không khí
Máy lọc không khí là giải pháp hiệu quả để giảm thiểu lông mèo trong nhà. Khi lựa chọn, nên ưu tiên sản phẩm có bộ lọc HEPA để loại bỏ bụi mịn và lông thú cực nhỏ, giúp không gian sống trong lành cho cả gia đình và thú cưng.
Chế độ dinh dưỡng giúp giảm rụng lông cho mèo
Chế độ dinh dưỡng cân đối đóng vai trò quan trọng trong việc hạn chế rụng lông ở mèo. Để lông mèo luôn bóng mượt và chắc khỏe, cần bổ sung omega-3, omega-6 và các vitamin như vitamin B7 (biotin), vitamin E qua các thực phẩm như cá, dầu cá, thịt, trứng,…
Dù lông mèo không trực tiếp gây hại sức khỏe con người, chúng vẫn có thể gây phiền toái, nhất là với những ai có hệ miễn dịch nhạy cảm. Hy vọng bài viết đã giúp bạn có cái nhìn rõ ràng hơn về vấn đề lông mèo và cách giảm thiểu nó trong nhà.