Bệnh dại ở chó là một căn bệnh nguy hiểm do virus gây ra, ảnh hưởng đến hệ thần kinh của chúng. Việc phát hiện sớm triệu chứng và thực hiện biện pháp phòng chống là vô cùng cần thiết để bảo vệ an toàn cho thú cưng, gia đình và cộng đồng. Trong bài viết này, cùng Nhà Chó Mèo khám phá chi tiết về căn bệnh này, từ nguyên nhân, triệu chứng, đến cách phòng ngừa và xử lý khi phát hiện chó nhiễm bệnh.
Bệnh dại ở chó là gì?
Bệnh dại là một bệnh lây nhiễm do virus dại (Rabies virus) gây ra, thường truyền qua vết cắn hoặc xước từ động vật nhiễm bệnh. Virus này tấn công hệ thần kinh trung ương, dẫn đến những triệu chứng thần kinh và có thể gây tử vong.
Nguyên nhân gây bệnh dại ở chó
Lây truyền qua động vật nhiễm bệnh
Nguyên nhân chủ yếu của bệnh dại là từ các động vật hoang dã như dơi, cáo, chồn hôi và chó mèo không được quản lý. Những loài này thường mang virus và dễ truyền nhiễm cho chó qua tiếp xúc.
Con đường lây truyền
Virus dại lây qua nước bọt từ động vật nhiễm bệnh. Chó có thể mắc bệnh khi bị cắn hoặc qua vết thương hở tiếp xúc với virus. Virus xâm nhập qua vết thương, di chuyển tới hệ thần kinh trung ương và gây bệnh.
Triệu chứng bệnh dại ở chó
Bệnh dại ở chó gồm hai dạng: thể dại cuồng và thể dại câm.
Thể dại cuồng
Thể dại cuồng biểu hiện qua các triệu chứng như chó trở nên hung hãn, dữ tợn và có xu hướng tấn công con người. Thể này chiếm khoảng 25% các trường hợp và chia làm ba giai đoạn:
Giai đoạn tiền lâm sàng
Thời gian ủ bệnh ở chó khá dài, từ 50 đến 80 ngày tùy theo vết thương và thời gian virus di chuyển qua các dây thần kinh tới trung ương. Trong giai đoạn đầu, chó có những thay đổi trong thói quen, có thể trở nên nhút nhát, hoặc ngược lại, kích động hơn. Thái độ với chủ có thể khác thường, do dự hoặc thân mật bất thường.
Biểu hiện khác gồm đớp không khí, giật mình, sủa vu vơ. Thân nhiệt tăng, ủ rũ và giảm ăn từ từ rồi bỏ ăn hoàn toàn cũng là dấu hiệu của bệnh, nhưng dễ bị nhầm với các bệnh khác.
Trong giai đoạn này, chó bắt đầu trở nên hoảng loạn và hung dữ, tấn công mọi thứ xung quanh. Hiện tượng này xảy ra khi virus dại đã xâm nhập và tác động đến hệ thần kinh trung ương, làm tăng nhạy cảm với mọi kích thích. Bệnh làm chó khó nuốt, khiến chúng tiết nhiều nước bọt.
Bệnh dại tiến triển nghiêm trọng khi chó có những biểu hiện như hàm thả lỏng, mắt đỏ ngầu, nước dãi chảy không ngừng và bọt trắng sùi ra từ mép. Do căng thẳng thần kinh, chó sợ nước, ánh sáng, gió và những tiếng động nhỏ cũng khiến chúng phản ứng mạnh.
Chó không đi thẳng mà thường lảo đảo như sắp ngã, đôi khi lao đến bất cứ thứ gì trên đường với tốc độ chóng mặt để cắn phá. Cơ thể chó nhanh chóng gầy mòn do bỏ ăn, dẫn đến suy kiệt.
Giai đoạn liệt
Ở giai đoạn cuối của thể dại, là trạng thái liệt. Chó bắt đầu bị liệt hàm dưới và lưỡi, chân sau cũng yếu đi rõ rệt hơn. Cuối cùng, chó rơi vào trạng thái hôn mê và tử vong do virus tấn công toàn diện hệ thần kinh. Thời gian từ khi bắt đầu liệt đến khi chết kéo dài khoảng 3 đến 7 ngày.
Thể dại câm
Thể dại câm hay còn gọi là thể dại im lặng, chiếm đa số các ca mắc bệnh. Triệu chứng ban đầu rất khó phân biệt với những bệnh lý khác. Chó mắc bệnh thường ủ rũ, buồn bã như trong trạng thái trầm cảm và thường bỏ ăn, ẩn nấp vào góc khuất.
Khi bệnh chuyển sang giai đoạn liệt, hàm và lưỡi không còn hoạt động khiến chó liệt hàm, không kiểm soát được nước bọt, sùi bọt mép. Các chi dần dần mất chức năng làm chó không thể di chuyển.
Do thể dại câm không có những biểu hiện hung dữ như sủa, cắn nên nhiều chủ nuôi lầm tưởng rằng chó ốm mà chết, không phải do bệnh dại.
Cách phòng ngừa bệnh dại ở chó
Tiêm phòng
Hiện chưa có phương pháp chữa trị bệnh dại từ khi phát hiện, chỉ có thể ngăn ngừa cho chó bằng việc tiêm phòng. Đây là biện pháp tốt nhất để bảo vệ chó khỏi bệnh. Đảm bảo rằng chó của bạn tiêm phòng đầy đủ theo lịch trình từ bác sĩ thú y. Việc này không chỉ bảo vệ chó mà còn ngăn ngừa sự lây lan bệnh đến động vật khác và con người.
Hạn chế chó tiếp xúc với động vật lạ
Giảm thiểu tiếp xúc của chó với chó mèo lạ, động vật hoang dã hoặc các loài có nguy cơ nhiễm virus dại cao. Nếu phải ra ngoài, hãy đảm bảo chó được giám sát chặt chẽ.
Chú ý theo dõi tình trạng sức khỏe của chó
Luôn quan sát hành vi và sức khỏe của chó để phát hiện sớm dấu hiệu bất thường. Nếu có bất kỳ triệu chứng nghi ngờ dại, liên hệ ngay với bác sĩ thú y để được kiểm tra và xử lý kịp thời, tránh hậu quả nghiêm trọng.
Xử lý khi nghi ngờ chó bị bệnh dại
Đối với chó nghi bị bệnh dại
Nếu chó có dấu hiệu của bệnh dại, việc đầu tiên cần làm là cách ly chó khỏi người và các động vật khác để ngăn nhiễm. Tiếp theo, liên hệ với bác sĩ thú y hoặc cơ quan chức năng địa phương để được hướng dẫn xử lý an toàn.
Đối với người bị chó nghi mắc bệnh dại cắn
Nếu bị chó nghi dại cắn, hãy xả vết thương dưới nước mạnh, nếu có nước ấm thì càng tốt, sau đó dùng xà phòng diệt khuẩn hoặc dung dịch sát khuẩn nhẹ rửa trong 10 phút. Sau đó tới cơ sở y tế để tiêm vaccine và huyết thanh phòng dại, tốt nhất là trong vòng 24 – 48 giờ đầu sau khi bị cắn.
Chó bị bệnh dại có sống được không?
Theo các báo cáo từ tổ chức y tế thú y thế giới, bệnh dại được xem là căn bệnh nan y, không có cách chữa khỏi. Hiện việc tiêm vaccine là cách phòng ngừa hiệu quả và ngăn chặn lây lan cho vật nuôi và con người.
